Singer-songwriter John Gorka, inmiddels 55 jaar begon zijn muzikale carrière in de koffiehuizen in het oosten van Pennsylvania. Hij is afkomstig van New Jersey maar ging na zijn filosofie studies aan het Moravian College in Bethlehem al vlug deel uitmaken van de groeiende folk muziek scene in New York City waar hij een van de ‘New Folk’ artiesten werd die de aandacht trok van o.a. het magazine Rolling Stone dat hem in 1991 de meest vooraanstaande mannelijke singer-songwriter van de New Folk Movement noemde. Geen licht compliment als je weet dat ook artiesten als Tracy Chapman, Luka Bloom, Suzanne Vega, Michelle Shocked en Ani DiFranco daartoe werden gerekend. Hij was o.a. te gast bij CNN, Mountain Stage en Austin City Limits.

Zijn songs werden gecovered door o.a. Mary Chapin Carpenter, Nancy Griffith en Mary Black. Hij nam sinds 1987 12 albums op waarvan zijn eerste 4 (I Know,1987/ Land Of The Bottom Line, 1990/Jack’s Crows, 1991/Temporary Road, 1992) als zijn beste gelden. ‘The Company You Keep’ uit 2001 is ook nog in zijn geheel de moeite waard. Maar ook op alle andere latere albums zijn goede songs te vinden. In 2009 maakt hij zijn laatste ‘So Darker You See’. Een nieuw album met als werktitel ‘Bright Side Of Down’ staat in februari te verschijnen. Op zijn latere albums zal de inkleuring met een breder instrumentarium en een steevast gebruik van gastvocalistes als tweede stem aan belang winnen waardoor een zekere eenvormigheid ontstaat ten koste van de eenvoud en de pure zeggingskracht van een sterke song. Doch is het aantal songwriters dat in zijn genre sublieme songs kan voorleggen als “Land Of The Bottom Line”,” Italian Girls”,” I Saw A Stranger With Your Hair” en ”Love Is Our Cross To Bear” klein te noemen. Al deze songs zijn terug te vinden op ‘Land Of The Bottom Line’ zijn tweede album uit 1990, een donker bijna depressief album dat mettertijd qua eenheid en songs zijn beste is gebleken, een absoluut meesterwerk.

Na Chris Smither van een paar weken geleden heeft Ad Van Meurs met John Gorka andermaal een uitmuntende song smid geprogrammeerd als bijna afsluiter van dit voortreffelijke Meneer Frits najaar. Hij stond hier al op het podium op ma 6 sep 2010. Na zijn wat geforceerde zenuwachtige performance op Naked Song 2009 in een té grote zaal heeft hij bij mij wat goed temaken. Maar wie hem al meer aan het werk zag is voorgoed bekeerd en is hier vanavond allicht terug want de foyer zit echt helemaal vol. In 1992 komt hij voor het eerst voor een paar concerten naar Nederland. Op za 24 sep 1994 treedt hij ook eenmalig op in Toogenblik in Haren (Brussel). Maar het zou tot 2008 duren voor hij na 14 jaar terug in Nederland komt optreden. Inmiddels is zijn cultaanhang hier zodanig gegroeid dat hij vanaf dan met een zekere regelmaat terugkomt: 2009 , 2010 (voor- en najaar) en 2012.

Live krijgen we de songs zoals ze oorspronkelijk werden bedacht en hierin staat Gorka op zijn sterkst. Zijn diepzachte bariton en eenvoudig gitaarspel, meer heeft Gorka niet nodig om de knap geschreven integere folkliedjes recht vanuit het hart naar het hart te laten gaan. Eigenlijk krijg je aan de hand van zijn manier van optreden (zijn verhalen, zijn bindteksten en zijn mimiek) een goed beeld van wat voor iemand John Gorka is: een getalenteerd maar introverte man met een groot hart die toevallig zijn kost moet verdienen door in communicatie te gaan met een publiek, een grote tegenstelling die hij steeds moet overwinnen door humor om zijn verlegenheid te maskeren óf door verzoeknummers te vragen waardoor een fijne interactie ontstaat met een luister(end) publiek waarna het optreden meer lijkt op een groepsbeleving dan op een loutere concerthappening.

John Gorka begint vanavond zijn set met “Outside” een nummer dat meteen model staat voor zijn geheel eigen manier om de dingen te verwoorden met versregels als “I just want to get a little bit out of my

head/Want to ride on the river till the river takes my cares away/Want to make a new story in the glory of the morning light”, als voor de ontwapenende humor waarmee hij zijn eigen au serieux weet te lichten wanneer hij stelt dat het nummer een favoriet is van zijn vrouw omdat het de versregel “I want to have a party tonight” bevat wat hij in realiteit nooit doet. Het maakt hem tegelijk zeer aansprekend als sympathiek: ernst en mededogen gekruid met wat geestigheid als balsem voor de ziel. Gorka wil eerst enkele inleidende liedjes spelen voor de nieuwelingen. Meteen zijn ook al de anderen tevreden want er volgen 3 van zijn beste liedjes met op kop “I’m From New Jersey”(een grappige analyse van allerlei domme vooroordelen tegenover mensen afkomstig uit New Jersey :I'm from New Jersey/I don't expect too much/If the world ended today/I would adjust), “I Saw A Stranger With Your Hair” (een nummer uit zijn eerste cd ‘I Know’én een klassieker) en “Land Of The Bottom Line” ( het titelnummer uit zijn 2de cd dat hem herinnert aan de tijd toen hij er nog vanuit ging dat hij een gewone job nodig had om de kost te verdienen in afwachting dat hij met muziek maken zijn brood kon verdienen wat hem uiteindelijk gelukt is). Daartussen zit nog het ontroerende “Let Them In” (The Company You Keep, 2001) geïnspireerd door een gedicht van verpleegster Elma Dean die geconfronteerd werd met het lijden van zoveel onschuldige jonge slachtoffers in een militair hospitaal op de Filippijnen tijdens WOII. Gorka’s simpele gitaarbegeleiding en zachte warme stem, meer hebben deze songs niet nodig om doel te treffen. Met het toepasselijke “The Dutchman” uit de laatste cd ‘So Dark You See’(2009) kan al voorzichtig worden meegezongen, maar met het aloude “Branching Out” (I Know, 1987)met zijn eenvoudig refrein lukt het veel beter.

Het 2de deel omvat terug een mengeling van oud en nieuw met heel wat verzoeknummers. Zoals “Flying Red Horse”, een knap staaltje storytelling gekoppeld aan een levendige verbeeldingskracht ontleend aan het symbool van een bekend benzinemerk óf het verhaal van Abraham Lincoln gelinkt aan Jack Kerouac

in “Oh Abraham”. ‘Red Horse’ werd ook weerhouden als naam voor het muzikaal samenwerkingsproject uit 2010 samen met Eliza Gilkyson en Lucy Kaplansky.

Het autobiografische “Italian Girls” heeft nog niets van zijn naïeve charme verloren ofschoon Gorka ons vooraf inlicht dat hij ‘toen’ verlegen en sociaal onhandig was. Voor het uptempo en geëngageerde “Where The Bottles Break” gebruikt Gorka een kleine elektrische 6 snaren gitaar (ukelemodel). ”Semper Fi”verhaalt op aangrijpende wijze hoe zijn vader zaliger op heel jonge leeftijd tijdens WO II bij de zeemacht ging om te ontsnappen aan de steenkoolmijnen.

John Gorka is een buitengewoon vriendelijke songwriter die ervan houdt verzoeknummers te spelen die hem vóór of tijdens het optreden worden toegestopt. Sommige spaart hij op voor de pauze om ze even in te oefenen om ze dan in het 2de deel uit te voeren. Je zou verwachten dat een bepaalde favoriet van een iemand misschien voor andere luisteraars minder besteed is maar niets is minder waar. Gorka ’s songteksten blijken bij elke uitgekozen song wel geformuleerd en vrij onmiddellijk zet hij de song neer, even de beginregels checken en de rest volgt vanzelf : melodie, woorden en stemintonatie vallen mooi samen. Allemaal heel sterke songs!

“Love Is Our Cross To Bear” mag niet ontbreken, een weemoedig liefdesliedje over de liefde als onbereikbaar verlangen sluit af in schoonheid. In de encore zitten nog een paar verrassingen met het hilarische “When He Cries” dat hij schreef voor zijn pasgeboren zoon, inmiddels 16 jarige zoon die net zijn rijbewijs heeft gehaald, typisch John Gorka “He looks like Charles Bronson when he’s crying/He doesn't have a mustache but he’s trying” om dan toepasselijk af te sluiten met “Christmas Bells” een song die hij ooit schreef met een goede vriend (zie:The Windham Hill Artists album ‘A Winter’s Solstice Vol.3,1990) en dat past als een warme deken voor de kerst eindigend met de woorden “Peace on earth, good will to men!” We hebben heel het John Gorka spectrum mogen verkennen in een uiterst ontspannen sfeer. Klasse van A tot Z.

Marc Buggenhoudt, Rootstime.be